Giełda papierów wartościowych oferuje szerokie możliwości zarobku, ale niesie ze sobą również ryzyko, które wymaga odpowiedniej wiedzy i przygotowania. Zrozumienie podstawowych mechanizmów funkcjonowania giełdy, strategii inwestycyjnych oraz zasad kupowania akcji to klucz do skutecznego i świadomego inwestowania. Warto więc przybliżyć podstawowe pojęcia związane z giełdą, omówić najważniejsze strategie inwestycyjne oraz przedstawić praktyczne porady, które pomogą inwestorom decydującym się na wejście na rynek akcji.
Giełda dla początkujących
Inwestowania na giełdzie nie można nazwać grą, tak jak robi to błędnie wiele osób. Na giełdę dopływa nieustannie nowy kapitał, który pochodzi od nowych inwestorów, a także przybiera postać dywidend wypłacalnych przez notowane spółki. Inwestowanie opiera się na świadomych decyzjach, a nie na losowości i szczęściu,
Fundamentem inwestowania jest wiedza i doświadczenie, przede wszystkim z zakresu ekonomii, ale nie tylko. Na samym początku warto poznać podstawowe pojęcia związane z giełdą i jej działaniem. Giełda papierów wartościowych to miejsce, w którym spotykają się osoby i instytucje chcące kupić lub sprzedać akcje, obligacje, certyfikaty i inne papiery wartościowe. Inwestorzy kupują instrumenty finansowe zakładając zysk w postaci odsetek, dywidendy lub wzrostu ceny zakupionego aktywa. Aby kupować i sprzedawać akcje na giełdzie, należy założyć rachunek maklerski. Dom maklerski pełni funkcję łącznika między inwestorami – to on kupuje i sprzedaje akcje na giełdzie na zlecenie swoich klientów. Zapisuje przy tym liczbę zakupionych akcji na indywidualnym rachunku maklerskim. Dodatkowo niezbędne będzie wybranie odpowiedniej instytucji, która będzie brała udział w procesach pomnażania kapitału. Do takich partnerów należą brokerzy Forex. Najlepszy broker Forex to taki, który spełni indywidualne oczekiwania danego inwestora. Ponadto należy stale monitorować notowania wybranej spółki lub spółek, śledzić jej komunikaty, publikacje, bilanse, trendy gospodarcze i sytuację rynkową. Przy długoterminowym inwestowaniu warto też obserwować trendy cywilizacyjne.
Osoby chcące zacząć od mniejszego ryzyka, mogą założyć konto inwestycyjne w wersji demo i przećwiczyć inwestowanie “na sucho”. Mali inwestorzy mogą też rozważyć udziały ułamkowe będące dość nową ofertą polecanych brokerów. Umożliwia ona zakup części akcji, a nie całego pakietu i pozwala w ten sposób wejść w droższe akcje przy mniejszej inwestycji.
Załóż rachunek inwestycyjny
Początkujący inwestor powinien zgłosić się do domu maklerskiego, aby zawrzeć umowę o prowadzenie rachunku inwestycyjnego. Rachunek ten służy do przechowywania i obracania papierami wartościowymi i innymi instrumentami finansowymi. Umowę można podpisać stacjonarnie, bądź złożyć wniosek przez Internet. Potrzebny do tego będzie dowód osobisty lub paszport.
Wpierw warto zapoznać się jednak z warunkami zawarcia umowy z danym domem maklerskim, gdyż w przypadku chęci rozwiązania umowy trzeba będzie przestrzegać zapisanego w niej okresu wypowiedzenia.
Pierwsza wpłata na rachunek
Po założeniu rachunku można już dokonać pierwszej wpłaty. Każdy inwestor powinien indywidualnie ustalić, jaką kwotą będzie chciał obracać. Na samym początku lepiej jest zachować ostrożność i nie przeznaczać zbyt dużych funduszy na kupno akcji. O pierwszej wpłacie dobrze jest myśleć jako o pieniądzach, których nie będzie żal stracić i nie wpłynie to znacząco na stan portfela.
Należy również wziąć pod uwagę, że inwestując na giełdzie można ponieść straty. Najważniejsze, by straty i koszty łącznie nie przewyższały zysków. Na ogół kwotę na rachunek inwestycyjny wpłaca się przelewem bankowym na rachunek podany przez dom maklerski.
Wybór odpowiedniego brokera, który będzie pośredniczył w transakcjach, ma ogromne znaczenie dla przyszłych wyników. Przed podjęciem decyzji warto zapoznać się z różnymi ofertami i warunkami, jakie proponują poszczególni brokerzy. W tym celu pomocny może być ranking najlepszych brokerów Forex, który umożliwia porównanie opłat, prowizji, dostępnych narzędzi analitycznych oraz jakości obsługi klienta. Dokonując pierwszej wpłaty, warto również zwrócić uwagę na minimalną kwotę depozytu wymaganą przez brokera oraz dostępne metody płatności. Wybór odpowiedniego brokera i świadome zarządzanie pierwszym depozytem to fundamenty, które mogą zadecydować o sukcesie naszych inwestycji na giełdzie.
Zlecenia kupno i sprzedaży
W celu kupienia akcji konieczne jest złożenie zlecenia. Jeszcze jakiś czas temu jedyną opcją było udanie się do punktu obsługi klienta w domu maklerskim i złożenie tam dyspozycji. Makler po wystawieniu pokwitowania przesyłał zlecenie do systemu transakcyjnego GPW. Z upływem lat kwestia ta uległa zmianie, gdyż zlecenia można obecnie złożyć za pośrednictwem Internetu i aplikacji domów maklerskich. Zlecenie trafia do systemu domu maklerskiego, a następnie na giełdę. To opcja zdecydowanie szybsza i wygodniejsza. Istnieją dwa najważniejsze rodzaje zleceń maklerskich: zlecenia kupna i zlecenia sprzedaży. W pierwszym przypadku inwestor oferuje gotówkę w zamian za akcje, a w zleceniach sprzedaży oferuje akcje w zamian za gotówkę.
By kupić bądź sprzedać akcje, można skorzystać również z dwóch typów zlecenia: z limitem lub „po każdej cenie” (PKC). W zleceniach z limitem deklaruje się liczbę kupowanych/sprzedawanych akcji i cenę jednostkową, po której dane akcje inwestor godzi się kupić/sprzedać. Na takim zleceniu można umieścić dodatkowe warunki, aby kontrolować jego czas otwarcia. To m.in. “wszystko albo nic”, “do końca dnia” i “wykonaj lub anuluj”. Zlecenia PKC mają natomiast pierwszeństwo w realizacji, lecz nie gwarantują, ile dana osoba faktycznie wyda na zakup akcji bądź otrzyma za ich sprzedaż.
Dodatkowo warto pamiętać, że na giełdzie da się handlować nie tylko akcjami, gdyż dostępne są również obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, jednostki ETF, certyfikaty czy produkty strukturyzowane (ETP). Giełda oferuje też szeroki wachlarz instrumentów pochodnych (rynek terminowy): kontraktów terminowych i opcji.
Inwestowanie na giełdzie to proces, który wymaga solidnego przygotowania, wiedzy oraz cierpliwości. Rozpoczynając od wyboru odpowiedniego brokera, poprzez dokonanie pierwszej wpłaty, aż po realizację złożonych strategii inwestycyjnych, każdy krok ma kluczowe znaczenie dla ostatecznego sukcesu. Kluczowe jest nie tylko zrozumienie mechanizmów rynkowych i terminologii, ale również świadome podejmowanie decyzji oraz bieżąca analiza sytuacji na rynku.