Giełda Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie to główny punkt polskiego rynku kapitałowego, który przyciąga krajowych i zagranicznych inwestorów. Dla przedsiębiorców to możliwość zdobycia dodatkowego kapitału, a dla inwestorów możliwość przeciwdziałania inflacji oraz pomnożenia oszczędności. Zatem czy warto inwestować na Giełdzie i z jakim ryzykiem się to wiąże?
GPW, czyli polska duma?
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie powstała w 1991 roku, jednak jej historia jest znacznie dłuższa. Pierwszy rynek kapitałowy w Polsce pojawił się w 1817 roku, gdy powstała w Warszawie pierwsza w Polsce Giełda Kupiecka, którą była też jedną z pierwszy giełd w Europie. Odbywał się tam głównie handel wekslami i towarami, a dopiero później wprowadzono możliwość handlu papierami wartościowymi.
Druga połowa XIX w. to intensywny rozwój giełdy na skutek powstawania większej ilości spółek akcyjnych. Niestety I wojna światowa przerwała rozkwit gospodarki, a Giełda Pieniężna w Warszawie została ponownie otwarta dla inwestorów w 1921 r. Działalność giełdy zawieszono kolejny raz po wybuchu II wojny światowej, ale mimo to giełda dalej działała, lecz już nieoficjalnie aż do wybuchu powstania warszawskiego. Po zakończeniu wojny podejmowano próby reaktywacji giełdy, ale było to praktycznie niemożliwe przy ówczesnym systemie gospodarczym.
Działanie giełdy wznowiono dopiero 12 kwietnia 1991 roku na skutek przemian ustrojowych i rozwoju gospodarki krajowej została założona Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), która działa do dziś. Na pierwszej sesji udział w notowaniach wzięło udział 5 spółek: Tonsil, Krosno, Śląska Fabryka Kabli, Exbud i Próchnik – spółka, która była najdłużej notowana na Giełdzie. Tego dnia 7 domów maklerskich złożyło łącznie 112 zleceń o wartości 1990 zł.
Od tego czasu GPW bardzo się rozwinęła, co dobitnie pokazuje zdarzenie z 2017 r., kiedy nastąpiło przekwalifikowanie Polski z rynków rozwijających się na rynek rozwinięty. Obecnie to największa giełda Europy Środkowo-Wschodniej, która stale się rozwija, tworząc międzynarodowe centrum kapitałowe.
Działanie i inwestowanie
Giełda Papierów Wartościowych to miejsce, w którym spotykają się inwestorzy i przedsiębiorcy. Inwestorzy kupują papiery wartościowe z myślą o przyszłym zysku, a przedsiębiorcy je sprzedają, pozyskując w ten sposób środki na inwestycje w rozwój firmy. Handel odbywa się w systemie elektronicznym, co gwarantuje transparentność i płynność transakcji, a ceny papierów wartościowych kształtowane są przez popyt i podaż.
Inwestowanie na giełdzie jest możliwe tylko za pośrednictwem domu maklerskiego, który będzie pośredniczył w zawieraniu transakcji. Inwestorzy mogą wybierać różne instrumenty finansowe takie jak: akcje, obligacje, fundusze ETF, certyfikaty inwestycyjne i instrumenty pochodne, co pozwala na dywersyfikację ryzyka. Chcąc inwestować na giełdzie, trzeba wybrać brokera i założyć u niego rachunek inwestycyjny, który pozwala na obrót (kupno i sprzedaż) papierami wartościowymi.
Wybór brokera powinien być przemyślany i poprzedzony porównaniem ofert. Przydatny do tego może być ranking najlepszych brokerów Forex, oferujący analizę kosztów za prowadzenie rachunku, wypłaty i transakcje oraz porównujący dodatkowe funkcje. Wiele portali inwestycyjnych oferuje konto demo (możliwość inwestowania bez wpłaty środków) analizy i prognozy notowań giełdowych oraz funkcje przydatne dla początkujących inwestorów np. copy trading.
Notowania, indeksy i kursy
Notowania na giełdzie odzwierciedlają aktualne ceny papierów wartościowych i są na bieżąco aktualizowane oraz publikowane w czasie rzeczywistym na stronach internetowych giełdy i w serwisach informacyjnych. Każda spółka obecna na GPW ma symbol giełdowy, umożliwiający jej identyfikację na rynku.
Nie ma możliwości śledzenia wszystkich zmian na giełdzie, dlatego stworzono indeksy giełdowe, które ułatwiają śledzenie zmian, umożliwiając ocenę stopy zwrotów i określenie ogólnych trendów bez konieczności analizowania każdej spółki. W Polsce są to m.in. WIG, WIG20 i WIG40, to zbiorcze wskaźniki, obrazujące kondycję rynku i konkretnych jego segmentów. WIG20 skupia 20 największych spółek, a WIG40 obejmuje średniej wielkości przedsiębiorstwa.
Kursy akcji stale się zmieniają, co wynika z działań inwestorów oraz lokalnych i globalnych trendów rynkowych. Ich prognozę ułatwiają różne wskaźniki techniczne (średnie kroczące, wskaźnik siły względnej). Pomagają one w prognozowaniu zmian cenowych, co ułatwia podejmowanie korzystnych decyzji inwestycyjnych. Mimo to analiza wszystkich wskaźników, zwłaszcza dla początkujących inwestorów może być trudna. Dlatego najlepszy broker Forex na swoim portalu inwestycyjnym udostępnia wiele narzędzi, porad i prognoz ekspertów.
Wejście na giełdę
Do wejście na giełdę niezbędne jest założenie rachunku inwestycyjnego u brokera, który będzie pośredniczył we wszystkich transakcjach. Należy wybrać domu maklerski, złożyć dokumenty weryfikacyjne, które są gwarancją bezpiecznych transakcji oraz wpłacić środki na rachunek inwestycyjny. Po dopełnieniu tych formalności inwestorzy zyskują dostęp do wielu instrumentów finansowych oraz ciekawych funkcji na portalu inwestycyjnym, które mają ułatwić inwestowanie.
Korzyści na giełdzie to przede wszystkim możliwość uzyskania zysków z rosnących cen zakupionych akcji oraz pozyskania dodatkowych dochodów z dywidend wypłacanych przez niektóre spółki. Dodatkowo inwestowanie na GPW daje możliwość dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, co obniża ryzyko związane z inwestowaniem.
Trzeba jednak pamiętać, że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem utraty części kapitału. Nie da się jednoznacznie przewidzieć ruchów na rynku i sytuacji gospodarczej, więc ceny akcji mogą spadać mimo wcześniejszych, pozytywnych prognoz. Dlatego tak ważne jest zrozumienie mechanizmów działania rynku, regularne monitorowanie swoich inwestycji i doniesień rynkowych oraz umiejętne zarządzanie ryzykiem. Jak obniżyć ryzyko inwestycyjne?
- Zaplanowanie strategii finansowej.
- Ustalenie celu inwestycyjnego.
- Korzystanie z dodatkowych funkcji na portalach inwestycyjnych: konto demo, copy trading, analizy.
- Podejmowanie decyzji inwestycyjnych na chłodno, a nie pod wpływem emocji.
- Nie uleganie nadmiernemu optymizmowi pod wpływem doniesień medialnych, czy historycznych wzrostów cen danej spółki.
- Opieranie decyzji na podstawie twardych danych i kondycji spółki.
Giełda Papierów Wartościowych ma ogromne znaczenie dla polskiego rynku kapitałowego, oferując duże możliwości dla przedsiębiorców i inwestorów. Decyzja o wejściu na giełdę i rozpoczęciu inwestowania powinna być poprzedzona dokładną analizą i zrozumieniem sposobu funkcjonowania rynku, a także oszacowaniem potencjalnych korzyści i ryzyka inwestycyjnego.