Crowdfunding to nowoczesna forma finansowania, która zyskuje na popularności zarówno wśród przedsiębiorców, jak i inwestorów. Polega na pozyskiwaniu kapitału od szerokiej grupy ludzi, zazwyczaj za pośrednictwem platform internetowych. Warto zatem przyjrzeć się, jak działa crowdfunding, jakie są jego zalety i wady oraz jak skutecznie z niego korzystać, aby osiągnąć sukces.

Crowdfunding, czyli co…

Equity crowdfunding, czyli crowdfunding udziałowy, umożliwia każdej zainteresowanej osobie inwestowanie w spółki na wczesnym etapie rozwoju. Taka forma inwestowania ma na celu skojarzenie spółki poszukującej kapitału z inwestorem, który gotów jest owo wsparcie zapewnić. Cały proces może zostać przeprowadzony na specjalnie do tego przygotowanej platformie crowdfundingu udziałowego. W ramach crowdfundingu inwestor staje się udziałowcem, w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcjonariuszem, w przypadku spółki akcyjnej i współwłaścicielem danego biznesu, licząc na to, że w przyszłości dana spółka odniesie duży sukces. Jeśli poniesie klęskę, sprzedaż papierów wartościowych może okazać się niemożliwa i inwestor straci wszystko, co zainwestował. Crowdfunding udziałowy należy do inwestycji średnioterminowych, więc okres inwestycji wynosi zazwyczaj od 3 do 5 lat. 

Pierwsze działania przypominające crowdfunding podejmowano już w oświeceniu, kiedy to twórcy otrzymywali od swoich mecenasów środki, by sfinansować powstawanie nowych dzieł. Jeśli chodzi o czasy współczesne, za prekursorów crowdfundingu uznaje się brytyjski zespół Marillion, który w 1997 roku przeprowadził wśród swoich fanów zbiórkę, której celem było opłacenie trasy koncertowej. Podczas akcji udało się zebrać 60 tysięcy dolarów. Obecnie crowdfunding cieszy się największą popularnością w Stanach Zjednoczonych, gdzie funkcjonują platformy takie jak gofundme, Indiegogo czy Kickstarter.

Zakup akcji lub udziałów na platformie equity crowdfundingowej jest bardzo prosty. Inwestor sam wybiera jak dużo chce zainwestować, czyli ile akcji lub udziałów decyduje się nabyć. Następnie musi podać swoje dane osobowe i dokonać płatności. Po opłaceniu inwestor otrzymuje wiadomość e-mail z potwierdzeniem zakupu udziałów. Wartość udziałów lub akcji będzie szła w górę razem ze wzrostem wartości spółki. Zazwyczaj spółka po 3-4 latach planuje wejść na wybraną giełdę papierów wartościowych, a inwestor może sprzedać akcje z zyskiem. Inne możliwe opcje wyjścia z inwestycji to wykup przez inwestora strategicznego lub branżowego bądź wykup akcji przez właściciela spółki.

Crowdfunding a kwestie prawne

Ustawa regulująca crowdfunding dotyczy dostawców usług finansowania społecznościowego w rozumieniu przepisów unijnych. Osoba prawna zamierzająca świadczyć usługi finansowania społecznościowego składa do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, wniosek o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego. Od dostawcy usług finansowania społecznościowego pobiera się roczną opłatę ustalaną na podstawie średniej wartości przychodów z tytułu świadczenia usług finansowania społecznościowego w okresie ostatnich 3 lat obrotowych poprzedzających rok, za który opłata jest należna, w wysokości nie większej niż 0,5% tej średniej, jednak nie mniejszej niż równowartość w złotych 750 euro. 

Dostawca jest zobowiązany do przekazywania KNF wykazu projektów finansowanych za pośrednictwem swojej platformy finansowania społecznościowego. Dodatkowo wszelkie informacje przekazywane klientom muszą być rzetelne, jasne oraz nie mogą wprowadzać w błąd. Dostawca informuje klientów, że usługi nie są objęte systemem gwarancji depozytów ustanowionym zgodnie z dyrektywą 2014/49/UE oraz że zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego nabyte za pośrednictwem ich platformy nie są objęte systemem rekompensat dla inwestorów ustanowionym zgodnie z dyrektywą 97/9/WE.

Czy to bezpieczne?

Aby bezpiecznie zacząć inwestowanie w crowdfunding, należy zapoznać się z aktualnymi projektami odwiedzając platformy crowdfundingu udziałowego. Konieczna jest dokładna analiza informacji zamieszczonych na stronie danej kampanii, tych o szansach i ryzykach wynikających z zakupu akcji. Następny krok to analiza rynku, na którym dany projekt działa. Duże obietnice można pokładać w niszowym rynku z oryginalnym pomysłem. Nie wolno również zapomnieć o konkurencji. Trudniejsza będzie walka z dużymi i stabilnymi graczami na rynku. Dodatkowo trzeba pamiętać, iż dobry produkt lub usługa to nie wszystko, jeśli firma nie przygotuje odpowiedniej strategii rozwoju. 

Przedsiębiorstwo wprost musi dysponować konkretnymi danymi na temat klientów i planami finansowymi. Niezbyt wiarygodne będą spółki, które nie udostępniają swoich danych finansowych i trakcji. Ponadto czas trwania kampanii jest limitowany, a na stronie zawsze znajduje się informacja kiedy dobiegnie ona końca. Niektóre kampanie mogą zakończyć się przed czasem, jeśli zbiorą 100% kwoty celu. Samo inwestowanie w crowdfunding po odpowiednim przygotowaniu jest więc bezpieczne, lecz trzeba liczyć się jak zawsze z ryzykiem poniesienia strat zainwestowanego kapitału.

Przyszłościowa inwestycja?

Inwestycje w małe firmy w ramach crowdfundingu są niezwykle ryzykowne. Nie oznacza to jednak, że trzeba kategorycznie rezygnować z tej opcji inwestowania. Należy jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Inwestor powinien włożyć tyle środków, ile jest w stanie stracić i przeżyć bez nich przez dłuższy czas. Dodatkowo najlepiej jest dywersyfikować swoje crowdfundingowe inwestycje i zwrócić uwagę na to, czy spółka ma odpowiednie kadry. Model inwestycyjny jest korzystny z punktu widzenia spółek, które mogą pozyskać kapitał do sfinansowania swoich najbardziej śmiałych projektów. Osoby wpłacające stosunkowo niewielkie środki zyskują natomiast szansę na wejście w świat inwestowania i zdobycie odpowiedniego doświadczenia, które przyda się podczas ewentualnych inwestycji w inne aktywa w przyszłości.

Crowdfunding jest wciąż dość nową formą inwestycji, jednak zdobywa coraz większą popularność i akceptację w społeczeństwie. Finansowanie społecznościowe daje duże możliwości osobom z dostępem do szerokiej sieci kontaktów społecznych. To dobra opcja w sytuacji, w której ktoś nie dysponuje wystarczającą sumą środków na inwestycję lub nie chce samodzielnie inwestować dużych zasobów finansowych w pojedynczy projekt, a posiada społeczność mogącą go współfinansować. Warto również wspomnieć, że korzystanie z platform crowdfundingowych może być uzupełnione o inwestowanie za pośrednictwem polecanych brokerów Forex, co może pomóc w dywersyfikacji portfela inwestycyjnego.