Obligacje komercyjne – jak je zrozumieć?

Obligacje komercyjne, emitowane przez przedsiębiorstwa, to popularny instrument finansowy umożliwiający firmom pozyskiwanie kapitału. Warto zatem przyjrzeć się podstawowym cechom obligacji komercyjnych, ich zaletom i wadom oraz kluczowym czynnikom, które należy wziąć pod uwagę przed ich zakupem.

Definicja obligacji komercyjnych

Obligacja to rodzaj papieru wartościowego, który potwierdza, że emitent jest winien nabywcy określoną kwotę pieniędzy. Emitent, sprzedając obligacje, zaciąga pożyczkę od kupującego, zobowiązując się do jej zwrotu w ustalonym terminie lub do zaoferowania innych form świadczeń. Wszystkie zobowiązania są precyzyjnie opisane w treści obligacji. Najważniejsze warunki to data wykupu określająca termin zwrotu pożyczki przez emitenta, nominał obligacji określający wartość zwrotu, a także informacje o odsetkach bądź ich braku. 

Obligacje korporacyjne to dłużne papiery wartościowe emitowane przez spółki, które pozwalają na pozyskanie kapitału na rozwój firmy. W zamian za zainwestowane środki, inwestorzy otrzymują odsetki w określonym terminie. Porównując je z obligacjami skarbowymi można zauważyć głównie różnicę w wyższym oprocentowaniu, wiążą się one też z wyższym ryzykiem. Można tu wymienić ryzyko kredytowe, gdy emitent ma problemy z wypłatą odsetek lub zwrotem głównej kwoty, ryzyko kursowe związane ze spadkiem ceny obligacji na rynku wtórnym, a także ryzyko płynności, w przypadku, w którym nie ma wystarczającej liczby kupujących na rynku wtórnym. 

Obligacje komercyjne można kupić m.in.  na Giełdzie Papierów Wartościowych, w biurach maklerskich, na rynku pierwotnym czy poprzez fundusze inwestycyjne. Korzyści z inwestowania w nie to natomiast wyższe stopy zwrotu, dostęp do różnych sektorów rynku, co pozwala na dywersyfikację portfela, a także możliwość odsprzedaży na rynku wtórnym.

Cechy i rodzaje obligacji

Na rynku istnieje kilka rodzajów obligacji komercyjnych, które różnią się m.in. sposobem oprocentowania, okresem trwania czy zabezpieczeniami. Do najpopularniejszych należą obligacje o stałym oprocentowaniu, którego wysokość znajduje się na takim samym poziomie przez cały okres trwania inwestycji i o zmiennym oprocentowaniu, które zależy od zmiany wartości wskaźników rynkowych, np. stóp procentowych. Istnieją też obligacje indeksowane, w przypadku których oprocentowanie jest uzależnione od zmiany wartości indeksów, w tym inflacji, a także obligacje zabezpieczone przez emitenta poprzez przyporządkowanie określonego majątku na wypadek niewypłacalności.

Jedną z cech obligacji komercyjnych jest wartość nominalna, czyli kwota, którą emitent zobowiązuje się zwrócić posiadaczowi obligacji w dniu zapadalności. Jest to również podstawa do obliczania odsetek. Kupon, czyli oprocentowanie, określa wysokość odsetek, które emitent będzie płacić posiadaczom obligacji. Istnieje możliwość wypłacania odsetek w regularnych okresach, a sam kupon może ulegać zmianie. Terminem zapadalności nazywa się datę, po której emitent zobowiązuje się zwrócić wartość nominalną obligacji posiadaczowi. 

Wyróżnia się terminy krótkoterminowe (do 3 lat), średnioterminowe (od 3 do 10 lat) i długoterminowe (powyżej 10 lat). Rating kredytowy ocenia ryzyko kredytowe emitenta, i jest to kwestia po stronie agencji ratingowych, która informuje inwestorów o zdolności emitenta do terminowej spłaty odsetek oraz wartości nominalnej obligacji. Ryzyko kredytowe oznacza ryzyko braku możliwości spłaty przez emitenta odsetek lub wartości nominalnej obligacji. Obligacje mogą być notowane na giełdzie lub na rynku pozagiełdowym (OTC). 

Ich cechę stanowi też płynność, czyli łatwość , z jaką obligacje mogą być kupowane lub sprzedawane na rynku. Warto wspomnieć o klauzulach ochronnych rozumianych jako specjalne warunki zawarte w umowie emisji obligacji, które mają chronić interesy inwestorów. Obejmują one m.in. ograniczenia dotyczące zaciągania dodatkowego długu, sprzedaży aktywów czy wypłaty dywidend przez emitenta. Dodatkowo niektóre z obligacji posiadają opcje wykupu, które pozwalają emitentowi na wcześniejszy wykup obligacji lub dają posiadaczowi obligacji prawo do żądania wcześniejszego wykupu.

Wybór i zakup

Przy wyborze obligacji korporacyjnych należy zwrócić uwagę na kilka najważniejszych czynników, takich jak ocenę wiarygodności kredytowej emitenta. Warto sprawdzić również rating kredytowy emitenta, który pokazuje prawdopodobieństwo niewypłacalności, a także upewnić się do do zrozumienia formy odsetek, które są oferowane. Należy wybrać obligacje o odpowiedniej długości trwania, biorąc pod uwagę swoje potrzeby i plany inwestycyjne, a także te posiadające zabezpieczenie majątkiem emitenta. Kolejne kryterium wyboru to warunki sprzedaży na rynku wtórnym, gdyż warto sprawdzić, czy obligacje są notowane na giełdzie lub innym rynku wtórnym, co ułatwi ich odsprzedaż w razie potrzeby.

Obligacje skarbowe czy komercyjne?

Obligacje skarbowe emitują rządy, dlatego uchodzą za bezpieczniejszą inwestycję, gdyż ryzyko niewypłacalności jest niezwykle niskie. Różnią się one od obligacji korporacyjnych m.in. poziomem oprocentowania, gdyż jest ono wyższe w przypadku obligacji komercyjnych, aby zrekompensować inwestorom wyższe ryzyko związane z możliwością niewypłacalności emitenta. Obligacje skarbowe cechują się dodatkowo wyższą płynnością, co jest związane z większym popytem na nie na rynkach finansowych, są też częściej stosowanym instrumentem inwestycyjnym. 

Kolejne różnice występują na polu ratingu kredytowego. Najwyższe oceny kredytowe agencji ratingowych dotyczą na ogół obligacji skarbowych, a korporacyjne mają zróżnicowane ratingi, w zależności od kondycji finansowej emitenta. Dodatkowo obligacje skarbowe są ściśle kontrolowane przez rządy, a banki centralne i instytucje finansowe często wykorzystują je jako część swoich rezerw. Komercyjne natomiast podlegają regulacjom rynkowym, ale nie mają takiego samego poziomu gwarancji. Niezależnie od wyboru, każdy typ obligacji powinien być częścią zdywersyfikowanego portfela inwestycyjnego. 

Related Posts